Người trình bày: Alan Koenigsberg, Giám đốc Toàn cầu về Dòng Thanh toán Mới, Giải pháp Kinh doanh của Visa
Tháng 7 năm 2020
Đây là thời điểm chưa từng có tiền lệ và rất khó để dự đoán điều gì về tương lai phía trước của nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn rằng; nhu cầu về hiệu quả kinh doanh cao hơn và nhu cầu tìm ra những cách thức mới và hiệu quả để tạo ra tính thanh khoản là điều quan trọng hơn bao giờ hết.
Ngày nay, phần lớn các tổ chức tài chính xử lý các khoản thanh toán xuyên biên giới giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B) bằng cách sử dụng các ngân hàng đại lý, một quy trình đầy thách thức – gây khó khăn cho việc quản lý thanh khoản một cách hiệu quả, đồng thời làm tăng chi phí thanh toán. Theo Frances Coppola, viết cho tạp chí Forbes tháng 2 năm 20191, thì “Chính các quy trình bên trong các ngân hàng đại lý sẽ tiêu tốn thời gian và làm tăng chi phí. Một phần, điều này là do các yêu cầu về quản lý như quy trình Nhận biết Khách hàng (Know-Your-Customer)/ Quản lý Tài sản và Nợ phải trả và sự chênh lệch về múi giờ. Nhưng nguyên nhân cũng là do bản thân các ngân hàng đại lý hoạt động cồng kềnh và kém hiệu quả.” Trong khi có tuyên bố mang tính thách thức, tôi sẽ lập luận rằng các vấn đề không nhất thiết phải do ngân hàng, mà là do mô hình và quy trình. Một quy trình tuyến tính với ba đến năm ngân hàng trao đổi thông tin và giá trị chỉ có thể cải thiện đến một điểm nhất định.
Chính những quy trình bên trong các ngân hàng đại lý gây mất thời gian và tăng chi phí1.
- Tạp chí Forbes
Là một phần trong quy trình của ngân hàng đại lý, các khoản tiền được ràng buộc trong tài khoản nostro có thể là một thành phần quan trọng của chi phí thanh toán xuyên biên giới. Một nghiên cứu gần đây cho thấy chi phí trung bình để duy trì tài khoản nostro cho các ngân hàng được khảo sát lên tới 1,5 triệu đô la hàng năm2. Các khoản tiền của tài khoản nostro này chẳng khác gì phần thanh khoản bị khóa mà đáng lẽ các ngân hàng hoàn toàn có thể sử dụng những khoản tiền này tốt hơn.
Rõ ràng, cần có một cách tiếp cận mới đối với thanh toán xuyên biên giới B2B, cho phép các ngân hàng giải phóng tính thanh khoản bị khóa và phục vụ khách hàng doanh nghiệp của họ tốt hơn.
Các khoản thanh toán được gửi qua mạng lưới đại lý có một số bất cập. Việc thực hiện thanh toán xuyên biên giới bằng quy trình đại lý song phương truyền thống thiếu tính minh bạch vì cả ngân hàng chủ lý và ngân hàng thụ hưởng đều không biết khoản tiền của giao dịch đang ở đâu tại thời điểm bất kỳ. Vì giao dịch được thực hiện qua nhiều ngân hàng đại lý, nên việc xác định được khi nào các khoản thanh toán sẽ đến hoặc những chi phí nào sẽ phát sinh về cơ bản là không thể.
Để giải quyết bát cập này, SWIFT đã giới thiệu Sáng kiến Thanh toán Toàn cầu (Global Payments Initiative, GPI). Sáng kiến này mang lại tính minh bạch rất cần thiết cho vị trí các khoản thanh toán trong quy trình của ngân hàng đại lý. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu khả năng dự đoán khoản thanh toán. Nếu không có khả năng dự đoán trước, thật khó để biết phí ngoại hối (FX) sẽ là bao nhiêu. Ngoài ra, trong kế hoạch hiện tại, các ngân hàng chủ lý phải duy trì mối quan hệ với nhiều ngân hàng đại lý để đáp ứng nhiều loại tiền tệ ở các quốc gia mà khách hàng của họ giao dịch, làm gia tăng tình trạng kém hiệu quả.
Nếu không có khả năng dự đoán trước, thật khó để biết phí ngoại hối sẽ là bao nhiêu.
Những cải tiến công nghệ kỹ thuật số mới đang gia nhập thị trường, hứa hẹn cải thiện tính thanh khoản cho các ngân hàng. Các mạng mới đang khai thác các công nghệ tân tiến nhất, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng sổ cái phân tán có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch tài chính trên một mạng riêng, được cấp phép và bảo mật cao. Các mạng thanh toán từ đầu đến cuối như vậy làm giảm độ phức tạp của quy trình thanh toán xuyên biên giới, đồng thời giúp tháo gỡ tính thanh khoản bị khóa. Bằng cách sử dụng cách tiếp cận thanh toán đa phương so với song phương, ngân hàng chủ lý không còn phải quan hệ với nhiều đại lý để thực hiện thanh toán bằng các loại tiền tệ và quốc gia khác nhau. Thông qua một mối quan hệ duy nhất, các ngân hàng chủ lý có thể thực hiện thanh toán trực tiếp cho các ngân hàng thụ hưởng trong mạng lưới thanh toán. B2B Connect của Visa là một ví dụ về một cách thức mới với khả năng thanh toán ròng, thanh toán bù trừ đa phương và các quy tắc đơn giản mang lại cách tiếp cận nhanh hơn và trực tiếp hơn, giảm chặng dừng, chi phí ma sát và sai sót; đảm bảo chuyển đầy đủ giá trị của các khoản thanh toán.
Những lợi ích của việc tiếp cận tính thanh khoản của mạng lưới có thể mở rộng ra khỏi ngân hàng chủ lý. Khi một ngân hàng gửi hướng dẫn thanh toán và thực hiện nghĩa vụ của họ với mạng lưới, ngân hàng thụ hưởng gần như ngay lập tức nhận được những khoản tiền đó.
Cách tiếp cận thanh toán xuyên biên giới mới này mang lại lợi ích thanh khoản sâu rộng trên toàn bộ chuỗi giao dịch. Các ngân hàng trong mạng lưới có thể quản lý thuận tiện tất cả các khoản thanh toán ngoại hối của họ, đồng thời hưởng lợi nhờ tính thanh khoản được nâng cao. Các ngân hàng chủ lý cũng có thể dễ dàng giải phóng tính thanh khoản bị khóa trong các tài khoản nostro với các ngân hàng đại lý. Bằng cách loại bỏ nhu cầu về nhiều nostro, họ có thể giảm thêm chi phí liên quan đến các khoản phí giao dịch.
Cho phép thanh toán xuyên biên giới hiệu quả thông qua cấu trúc quan hệ đa phương vượt qua những hạn chế của cách tiếp cận mạng lưới đại lý song phương truyền thống, mang lại những lợi ích thanh khoản hấp dẫn khó có thể bỏ qua. Đưa đề xuất mạng lưới vào các khoản thanh toán xuyên biên giới có giá trị cao hứa hẹn sẽ thay đổi cách các ngân hàng có thể quản lý vị trí thanh khoản của họ.
Phương thức thanh toán xuyên biên giới B2B đang phát triển nhanh chóng và gọn nhẹ này là một trong những cách mà các ngân hàng sẽ thấy hấp dẫn và đáng để xem xét kỹ hơn.